بوتاکس چیست و چه عوارضی دارد؟

__________________________

عضو انجمن متخصصین پوست ایران، به متقاضیان بوتاکس توصیه کرد جهت دچار نشدن به عوارض تزریق بوتاکس به متخصصين پوست مراجعه كرده و از رفتن به مراكز غير مجاز و افراد غير متخصص خودداری کنند.

دکتر محمد ایمانی متخصص پوست، مو و زیبایی، افزود: تزريق بوتاكس به طور معمول براي بهبود زيبايي صورت با صاف كردن خطوط ناشي از اخم و فعاليت عضلات، در قسمت بالای صورت بکار مي رود و به عنوان شايعترين عمل زيبايي در آمريكا شناخته مي شود. در كشور ما نيز براي بهبود زيبايي در سطح وسيعي بکار می رود.

وی ادامه داد: علت هزينه بالاتر تزريق بوتاكس و يا ژل توسط متخصص پوست، استفاده از مواد استاندارد و تایید شده وزارت بهداشت است كه طبيعتا به علت گرانی ماده اوليه است.

ایمانی با عنوان این مطلب که در حال حاضر دو نوع بوتاكس در ايران دارای مجوز وزارت بهداشت است، افزود: ذكر اين نكته حائز اهميت است كه عده ای با ذكر عناويني غير علمی از جمله "دارای مدرك زيبايي از اروپا و كانادا، عضو انجمن ليزر ايران و يا مدرك زيبايي با كد بين المللی، و يا مدارك و گواهی دال بر گذراندن دوره های يك روزه يا دو روزه در انجمن های مختلف، سعي در جذب بيماران به مراكز درماني و دخالت در امور پوست و زيبايي مي نمايند.

وی تاکید کرد: تمامي اين مدارك فاقد اعتبار علمي بوده و داشتن آن مجوزی براي دخالت در انجام كار تخصصی پوست و زيبايي نيست و برای جلوگيری از ايجاد عوارض لازم است كه مردم به ذكر عنوان "متخصص پوست و زيبايي"، دقت نمايند.

بوتاكس چيست

دانشمندان اولين بار در سال 1987 موقع استفاده از سم بوتولينوم در درمان بلفارواسپاسم (انقباض خود به خودي پلک) متوجه شدند كه خطوط اخم بيمار صاف شده است و با ادامه تحقيقات اولين گزارش در درمان اخم با بوتاكس در سال1992منتشر شد.

بوتاكس در واقع سم باكتري كلستريديوم بوتولينوم است كه با مهار آزادسازی استيل كولين در محل اتصال عصب و عضله باعث شل و ضعيف شدن عضلاتی می شود كه انقباض آنها موقع خنديدن و اخم كردن و...، با گذشت زمان باعث ايجاد چروكهاي فعال يا ديناميك مي شود.

با استفاده از اثر بوتاكس و شل شدن عضلات، خطوط ناشي از افزايش فعاليت عضله از بين رفته و طرح صورت و گردن تغيير يافته و چروك ناشي از انقباض عضلات صاف مي گردد. البته این نکته را نباید فراموش کرد که چروك های غيرفعال يا استاتيك كه ناشي از تغيير در محتوای كلاژن لايه زيرين پوست است و در اثر گذشت سن و تابش آفتاب به وجود مي آيد، تحت تاثير بوتاكس قرار نمي گيرد.

بوتاكس در واقع روشي آرام و كم دردسر و غيرجراحي براي رفع چين و چروك صورت و گردن است.

خطوط هيپركنتيك مثل خطوط اخم،‌ حاصل انقباض هاي مكرر عضلاتي است كه به صورت عمود بر چين ها قرار گرفته اند . ضعيف كردن و يا به حالت استراحت درآمدن عضلات توسط بوتاكس (سروتيپ A) مي تواند خطوط را صاف كند. اين خطوط شامل خطوط افقي پيشاني (ناشي از انقباض عضله فرونتاليس يا عضله پيشاني) خطوط افقي روي بيني (ناشي از انقباض عضله پروسروس) خطوط پنجه كلاغي اطراف چشم و خطوط اطراف دهان و خطوط خارجي پلك تحتاني است.

بيماران بين 30 تا 51 سال بيشترين پاسخ را به درمان با بوتاكس مي دهند و امروز درمان با بوتاكس در اين گروه سني يكي از جنبه هاي مهم زيباسازي است.

اثرات بوتاكس در عرض يك تا دو روز قابل مشاهده است و در عرض چند هفته كامل مي شود و 3 تا 4 ماه باقي مي ماند و ممكن است 6 ماه يا بيشتر هم باقي بماند.

محل تزريق با کیسه يخ سرد مي شود تا ميزان ناراحتي ناشي از تزريق كاهش يابد و گاهي محل تزريق 15 تا 30 دقيقه قبل از تزريق با پماد موضعي بي حس مي گردد. با تزريق بوتاكس علاوه بر كاهش خطوط اخم و پيشاني، دور چشم و دور لب و گردن مي توان به ابرو شكل داد و به بالا بردن ابرو كمك كرد. در اثر افزايش سن افتادگي ابرو اتفاق مي افتد كه باعث ايجاد يك ظاهر عصباني و اخمو مي شود كه با تزريق صحيح بوتاكس توسط پزشك مجرب مي توان عضلات پايين كشنده ابرو را غيرفعال كرده كه باعث بالا رفتن ابرو مي شود و تا 12 هفته بعد از درمان به حداكثر خود مي رسد.

استفاده هاي ديگر بوتاكس

بوتاكس در بسياري از بيماران به عنوان درمان كمكی و همچنين طولاني كردن نتايج ساير اعمال زيبايي به كار مي رود. استفاده از بوتاكس قبل جراحي و فلج كردن عضلات خاص ميتواند دستكاري بافت حين جراحي را كمتر كند و تصحيح جراحي بیشتری ايجاد كرده و مخفي كردن خط برش آسانترشود. همچنين ميتواند كشش عضلات را روي زخم يا برش جراحي كمتر كند كه باعث روند بهبود بهتر زخم با اسكار كمتر ميشود.

با مطالعات متعدد دريافته اند كه تركيب ليزر جوانسازي با بوتاكس منجر به اثرات ماندگارتر و طولاني تري نسبت به يك روش به تنهايي مي شود.

تركيب بوتاكس با تزريق چربي و يا تزريق ژل به طور شايع استفاده مي شود كه با كمتر كردن انقباض عضلات از جابجايي ژل و يا چربي جلوگيري كرده و باعث بهبود زيبايي بيشتر و دوام طولاني تر ژل و يا چربي ميگردد. توصيه مي شود كه بوتاكس حداكثر يك هفته قبل تزريق ژل و يا چربي تزريق شود.

درمان با بوتاكس قبل از عمل جراحي بلفاروپلاستی یا همان ترمیم پلك با روش جراحي، باعث شل شدن عضلات حلقوي چشم شده و برآورد درستي ازمقدار پوستي كه بايد برداشته شود به دست ميدهد و همچنين باعث انتخاب بهتر محل برش مي شود كه توسط حاشيه چشم پوشيده شود.

مراقبت هاي بعد از تزريق بوتاكس

براي جلوگيري از پخش شدن بوتاكس به عضلات غيرهدف بايد بيمار حدود 2 تا 4 ساعت به صورت نشسته يا ايستاده باشد و از ماليدن و دستكاري محل محل تزريق تا 24 خودداري كند. از بيمار خواسته مي شود كه 2 تا 3 ساعت بعد از تزريق عضلات هدف را منقبض و منبسط كند.

عوارض بوتاكس

هيچ عارضه جانبي طولاني مدت با تزريق بوتاكس گزارش نشده است. استفاده آسان،‌ تهاجم اندك و تحمل خوب بيمار و خطرات بسيار كم آن از مزايای درمان با بوتاكس است و آن را تبديل به يك جزء اجتناب ناپذير از درمان های زيبايي كرده است كه به تنهايي يا در تركيب با جراحي و تزريق ژل و چربي و جوانسازي با ليزر به كار مي رود.

درمان و تزريق درست آمپول بوتاكس يك علم و هنر است كه با استفاده از تكنيك دقيق تزريق به عضلات هدف، ايجاد عوارض را به حداقل مي رساند. اگر تكنيك تزريق صحيح نباشد عضلات غيرهدف يا بافت هاي غددي اطراف تحت تاثير قرار گرفته و باعث عوارض مانند افتادگي پلك، شل شدن پلك پايين، اشك ريزش، دو بيني، افتادگي پلك، شل شدن پلك پايين، اشك ريزش، دوبيني،‌ افتادگي ابروها و كاهش قدرت بستن چشم ها مي شود. بهبود افتادگي پلك ها و ابروها گاهي تا 3 ماه طول مي كشد.

كبودي موضعي گذرا، خشكي چشم، دو بيني و افتادگي صورت و لبخند نامتقارن از ديگر عوارض نادر و گذرای بوتاكس است. واكنش هاي آلرژيك به بوتاكس گزارش شده كه بسيار نادر است. در كشور ما بيشترين عوارض ناشي از تزريق بوتاكس شامل استفاده از مواد ارزان و غير مجاز و تزريق توسط افراد غير مجاز و غير متخصص و آموزش نديده، از جمله در آرايشگاه ها و سالن هاي زيبايي و...، است. افراد زيادی از طريق تبليغات اينترنتی و پيامك و ايميل و شبكه هاي اجتماعی، به سمت مراكز غير مجاز از جمله آرايشگاه ها و سالن هاي زيبايي كشانده شده و توسط افراد غير متخصص پوست و آموزش نديده، داروي غير استاندارد و ارزان براي بيماران تزريق مي گردد.